Αν και η τοποθέτηση ενός οδοντικού εμφυτεύματος είναι μια χειρουργική πράξη με κόστος, που δεν θεωρείται απαγορευτικό (650-850 ευρώ), μπορεί να προκαλέσει προβληματισμούς, όταν το σχέδιο θεραπείας περιλαμβάνει αρκετά εμφυτεύματα.

Η τοποθέτηση των εμφυτευμάτων μπορεί να γίνει τμηματικά χωρίς να επηρεάζεται η αποτελεσματικότητα του σχεδίου θεραπείας. Λαμβάνεται μέριμνα ώστε ο ασθενής να λειτουργεί άνετα με την μεταβατική του αποκατάσταση για όσο διάστημα χρειαστεί.

Η επέμβαση για την τοποθέτηση των οδοντικών εμφυτευμάτων γίνεται με τοπική αναισθησία. Όπως σε κάθε οδοντιατρική πράξη μπορεί να υπάρξουν κάποια συμπτώματα τις πρώτες δύο με τρεις ημέρες, τα οποία όμως αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά με τα κοινά παυσίπονα φάρμακα.

Τα οδοντικά εμφυτεύματα έχουν επικρατήσει ως η πλέον αισθητική λύση για οδοντικές αποκαταστάσεις. Στην πραγματικότητα, δυσκολότερα επιτυγχάνεται καλύτερη αισθητική με τα εμφυτεύματα απ’ ό,τι μπορεί να επιτευχθεί με τα φυσικά δόντια. Η δυσκολία οφείλεται στην ασταθή θέση των ουλικών-περιεμφυτευματικών ιστών, καθώς και στις ευαίσθητες τεχνικές της κατευθυνόμενης επούλωσης. Τα κριτήρια για μια επιτυχημένη εμφυτευματική θεραπεία περιλαμβάνουν:

την σωστή επιλογή και τοποθέτηση του εμφυτεύματος
σωστή διαμόρφωση των ούλων με τις μεταβατικές αποκαταστάσεις
την εξατομίκευση των προσθετικών κολοβωμάτων
και τελικά την κατασκευή των προσθετικών αποκαταστάσεων (λειτουργικότητα,χρώμα, προσθιοπίσθια θέση, αναλογία μήκους-πλάτους).
Ενδεχόμενος συμβιβασμός σε ένα από τα παραπάνω μπορεί να επιφέρει ένα αποτέλεσμα, που μπορεί να είναι δύσκολα διατηρήσιμο σε βάθος χρόνου. Ειδικά η απόδοση σωστού περιγράμματος των ούλων καθώς και η ανάδυση της προσθετικής αποκατάστασης μέσα από τα ούλα (προφίλ ανάδυσης) απαιτούν ευαίσθητους χειρισμούς.

Πρόκειται για την αφαίρεση όλων των χαλασμένων δοντιών και την ταυτόχρονη τοποθέτηση εμφυτευμάτων την ίδια ημέρα. Μέσα σε λίγες ώρες μετά την επέμβαση τοποθετούνται οι προσωρινές-μεταβατικές γέφυρες πάνω στα εμφυτεύματα. Οι τελικές γέφυρες πορσελάνης τοποθετούνται μέσα σε 7-10 ημέρες. Η διαδικασία αυτή λέγεται ”άμεση φόρτιση” (immediate loading). Η απόφαση για άμεση φόρτιση λαμβάνεται,αφού εκτιμηθεί η ποιότητα του οστού (σκληρό, μαλακό), και αφού έχουν αξιολογηθεί και άλλοι παράγοντες (τύπος σύγκλεισης, αισθητικές απατήσεις κλπ).

Συνήθως αφορά σε πρόσθια μονήρη(μονά) δόντια. Επίσης, εφαρμόζεται με μεγάλη επιτυχία σε περιπτώσεις, όπου αφαιρούνται όλα τα χαλασμένα δόντια. Τα ποσοστά επιτυχίας σε τέτοιες περιπτώσεις είναι πολύ υψηλά και παρόμοια με τα αντίστοιχα της συμβατικής φόρτισης (90-95%).

Παράγοντες κινδύνου για την άμεση φόρτιση είναι:

η υφιστάμενη και μη θεραπευμένη περιοδοντική νόσος
υψηλή γραμμή γέλωτος ( όταν κατά το χαμόγελο αποκαλύπτονται τα δόντια και μεγάλη επιφάνεια από τα ούλα)
η ενεργός περιακρορριζική φλεγμονή (συρίγγιο)
αραιή δοκίδωση ( μαλακό οστό)
η λήψη διφωσφωνικών αλάτων ( φάρμακα για την οστεοπόρωση και για νεοπλασματικές νόσους)
ο σακχαρώδης διαβήτης κ.α.

Γίνεται λεπτομερής προεγχειρητικός έλεγχος με αξονική τομογραφία της περιοχής. Η τοποθέτηση των εμφυτευμάτων είναι προσθετικά και ακτινογραφικά καθοδηγούμενη μέσω ειδικών ”οδηγών”, ώστε να απέχουν από τους ευαίσθητους ανατομικούς χώρους (αγγεία και νεύρα).

Απουσία μηχανισμού απορρόφησης των μασητικών δυνάμεων. Τα εμφυτεύματα σε αντίθεση με τα δόντια στερούνται περιοδοντικών ινών.
Δυσκολία στην απόδοση και διατήρηση της αισθητικής στους περιεμφυτευματικούς ιστούς (ούλα, ουλικό περίγραμμα).

Διασφάλιση χρήσης πιστοποιημένων εμφυτευμάτων. Προς τούτο, χορηγείται το αντίστοιχο πιστοποιητικό, το οποίο έχει εκδοθεί στο εργοστάσιο παραγωγής και στο οποίο αναγράφεται ο σειριακός αριθμός και ο αριθμός παραγωγής καθώς και οι διαστάσεις του και τα επιμέρους χαρακτηριστικά του.
κατάλληλα εκπαιδευμένη επιστημονική ομάδα (χειρουργός, οδοντίατρος, οδοντοτεχνικό εργαστήριο)
βελτίωση της εφαρμογής των στηριγμάτων (abutments) στα εμφυτεύματα με χρυσοκράματα, εξατομικευμένα κολοβώματα και κολοβώματα παθητικής έδρασης. Ελαχιστοποιείται έτσι ο κίνδυνος για ανάπτυξη φλεγμονής γύρω από τα εμφυτεύματα, που μπορεί μελλοντικά να οδηγήσει και σε απώλεια του εμφυτεύματος.
Απαρέγκλιτη τήρηση των οδηγιών στοματικής υγιεινής
Διακοπή του καπνίσματος τουλάχιστον για 10 ημέρες πριν και για 10 ημέρες μετά την επέμβαση.
Οι σημαντικότερες επιπλοκές παρουσιάζονται τον πρώτο χρόνο μετά την φόρτιση των εμφυτευμάτων. Σε αυτό το διάστημα ο ασθενής θα πρέπει να προσέρχεται για τακτικούς επανελέγχους ώστε να γίνεται εξισορρόπηση της σύγκλεισης.

Η απώλεια ενός εμφυτεύματος μπορεί να συμβεί πρώιμα -κατά την περίοδο της οστεοενσωμάτωσης-, ή και μεθύστερα -κατά τον πρώτο χρόνο λειτουργίας των επι-εμφυτευματικών αποκαταστάσεων.

Στην περίπτωση,που ένα εμφύτευμα αποτύχει πρώιμα, αφαιρείται και τοποθετείται ένα νέο στην ίδια ή παρακείμενη θέση.

Υπάρχουν πρόδρομες ενδείξεις, που υποδεικνύουν είτε την μικροβιακή προσβολή είτε την υπερβολική φόρτιση του εμφυτεύματος ως τα αίτια απώλλειας. Τέτοιες ενδείξεις είναι : ακτινογραφικά ευρήματα, θραύση της πορσελάνης, αποκοχλίωση του κολοβώματος, κλπ, και πρέπει να αξιολογούνται εγκαίρως.

Όταν ένα εμφύτευμα κρίνεται προβληματικό, αφαιρείται και επανατοποθετείται η προσθετική αποκατάσταση (όταν είναι κοχλιούμενη) με μερικές τροποποιήσεις.

Πρέπει να τονιστεί, ότι στην πλειονότητα των περιπτώσεων τα εμφυτεύματα χάνονται από την πλημμελή στοματική υγιεινή ή τις υπέρμετρες μασητικές δυνάμεις. Σε κάθε περίπτωση ακόμα και η ενδεχόμενη απώλεια αντιμετωπίζεται με επανατοποθέτηση σε νέα θέση.

H ατροφία της γνάθου, δηλαδή η απορρόφηση του οστού, δεν επιτρέπει κάποιες φορές την τοποθέτηση εμφυτευμάτων ικανού μήκους (>10χστ χλμ και μεγαλύτερα). Στις περιπτώσεις αυτές διάφορες χειρουργικές τεχνικές εφαρμόζονται για να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες . Τέτοιες τεχνικές αφορούν σε ανύψωση ιγμορίου, διατατική οστεογένεση,λήψη αυτομοσχεύματος κλπ.

Τα τελευταία χρόνια, νέα εμφυτεύματα ειδικού σχεδιασμού (γωνιώδη-angulated,mini,max,zygomatic) έχουν εισαχθεί στην κλινική πράξη. Με τα νέα αυτά εμφυτεύματα μπορούμε να αποφύγουμε τις πιο πάνω αναπλαστικές επεμβάσεις. Αυτό το επιτυγχάνουμε εκμεταλλευόμενοι την ανατομία των γνάθων. Τα ερευνητικά αποτελέσματα αποδεικνύουν, πως τα ποσοστά επιτυχίας τους είναι παρόμοια με τα συμβατικά εμφυτεύματα.

Η σύνδεση δοντιού με εμφύτευμα θα πρέπει να αποφεύγεται και να επιλέγεται μόνο σε πολύ επιλεγμένα περιστατικά.

Η βιολογία των ιστών γύρω από ένα δόντι είναι διαφορετική από ό,τι γύρω από ένα εμφύτευμα. Το δόντι συγκρατείται στο οστό μέσω συνδετικών ινών, που επιτρέπουν μια μικρή κινητικότητα κατά τη διάρκεια της μάσησης (20μm-150μm). Τα εμφυτεύματα στερούνται αυτής της λειτουργίας, γιατί δεν τα περιβάλλουν ίνες και είναι σχεδόν ανένδοτα (5μm). Η σύνδεση δοντιού με εμφύτευμα μέσω μιας γέφυρας είναι επικίνδυνη για το δόντι και το εμφύτευμα.

Σε μια τέτοια μικτή γέφυρα (με στηρίγματα δόντι και εμφύτευμα) δημιουργούνται ανομοιόμορφες δυνάμεις στην επαφή με το οστό. Οι δυνάμεις αυτές τείνουν να εκτρέψουν το ευένδοτο τμήμα δηλ. το δόντι. Η πιθανή επίπτωση αυτής της δυσλειτουργικής φόρτισης είναι η απώλεια του δοντιού ή του εμφυτεύματος.

Η λύση είναι η τοποθέτηση ενός επιπλέον εμφυτεύματος και η σύνδεση των εμφυτευμάτων με μια σταθερή γέφυρα.

Όταν χάνεται ένα δόντι, πρέπει να αναπληρωθεί με μια ακίνητη προσθετική αποκατάσταση (γέφυρα σε φυσικά δόντια ή σε εμφυτεύματα).

Εάν δεν αντιμετωπιστεί, προκύπτουν μετακινήσεις των υπολοίπων δοντιών. Η απώλεια δοντιών δυσχεραίνει τη μάσηση, την ομιλία και κάποιες φορές προκαλεί προβλήματα στην κροταφογναθική διάρθρωση. Το κόκκαλο στην περιοχή αυτή συρρικνώνεται και περιπλέκεται η θεραπευτική αποκατάσταση (ανάγκη για αναπλαστικές τεχνικές).

Η λύση εκλογής είναι η τοποθέτηση οδοντικών εμφυτευμάτων και η φόρτιση τους με ακίνητες αποκαταστάσεις (γέφυρες). Τα εμφυτεύματα περιορίζουν την απορρόφηση και την ατροφία του οστού, ειδικά από τη στιγμή, που θα φορτιστούν με ακίνητες γέφυρες.

Η χρήση κινητών αποκαταστάσεων (σ.σ. μασέλες) προκαλεί ανομοιόμορφη συμπίεση του υποκείμενου βλεννογόνου. Παρατηρείται, έτσι διαταραχή της αιματικής ροής στις περιοχές υπερπίεσης, που επιφέρει επιδείνωση της απορρόφησης του στηρικτικού οστού. Συμπερασματικά, κάθε οδοντικό έλλειμμα θα πρέπει να αντιμετωπίζεται σε εύλογο χρονικό διάστημα και μάλιστα όχι με κινητή αποκατάσταση.

Οι λύσεις είναι πολλές και ικανοποιούν όλο το φάσμα των οικονομικών δυνατοτήτων.

Λειτουργικές (κάταγματα πορσελάνης, αποκοχλίωση βιδών συγκράτησης) – ΠΛΗΡΩΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΙΜΕΣ
Αισθητικές (υποχώρηση των περιεμφυτευματικών ιστών) – ΜΕΡΙΚΩΣ ΕΩΣ ΠΛΗΡΩΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΙΜΕΣ
Βιολογικές (Περιεμφυτευματίτιδα -μικροβιακή επιμόλυνση λόγω πλημμελούς στοματικής υγιεινής με συνακόλουθη επίπτωση στην υγεία των ούλων. πρησμένα, αιμορραγούντα ούλα ή υφιζήσεις ούλων με συνακόλουθη απώλλεια στηρικτικού οστού και αντιαισθητική αποκάλυψη της επιφάνειας του εμφυτεύματος)- ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΙΜΕΣ

ΌΧΙ

Το ποσοστό επιτυχίας σε μια εμφυτευματική θεραπεία είναι πολύ υψηλό τα πρώτα χρόνια (92-95%) . Το ποσοστό αυτό πέφτει στο 60-80% στα 20 χρόνια. Σύμφωνα με άλλες έρευνες το ποσοστό αυτό είναι ακόμη μικρότερο.

Παράγοντες, που επηρρεάζουν αρνητικά την μακρόχρονη επιτυχία των εμφυτευμάτων, είναι:

Η λανθασμένη επιλογή του χρόνου τοποθέτησης (πχ. ανάγκη για αναπλαστικές τεχνικές )
Η υπερβολική συμπλησίαση των εμφυτευμάτων με φυσικά δόντια (<1,5χλσ) Η βαθειά τοποθέτηση των εμφυτευμάτων (>3,5χλστ) και η απουσία χρήσης ειδικων προσθετικών στηριγμάτων . που μπορούν να ανεβάσουν την προσθετική πλατφόρμα σε ικανοποιητικό βάθος (3-3,5χλστ)
το κάπνισμα
το μέτριο επίπεδο στοματικής υγιεινής
η περιοδοντίτιδα, ως αιτία απώλλειας της φυσικής οδοντοφυίας και η βλεννογονίτιδα των περιεμφυτευματικών ιστών
Το ιστορικό περιεμφυτευματίτιδας/βλεννογονίτιδας
Το μειωμένο εύρος και το πάχος των ουλικών ιστών γύρω από τα εμφυτεύματα
Η μη ευνοϊκή κατανομή των μασητικών δυνάμεων. Υπέρμετρες μασητικές δυνάμεις συνήθως εκδηλώνονται μέσα στους πρώτους 18 μήνες από την τοποθέτηση των εμφυτευμάτων. Εντούτοις μπορούν να εμφανιστούν και με την πάροδο του χρόνου λόγω ανομοιόμορφων αποτριβών των προσθετικών αποκαταστάσεων.
Γι αυτό, επιβάλλεται ο ακριβής προεγχειρητικός έλεγχος και η τακτική επανάκληση των εμφυτευματικών ασθενών.

Αναφέρεται στη βιβλιογραφία ένα μικρό ποσοστό μη αποδοχής στο Τιτάνιο με συνέπεια την αποτυχία οστεοενσωμάτωσης σε κάποια ομάδα ασθενών. Η πρώιμη απώλλεια συμβαίνει τον πρώτο μήνα από την επέμβαση και αποδίδεται με βάση ανοσολογικές δοκιμασίες, που έχουν γίνει, σε αλλεργία στο τιτάνιο.

Η λύση στην περίπτωση αυτή είναι η χρήση των εμφυτευμάτων ζιρκονίας, τα οποία όμως έχουν αυξημένο κόστος.

Η εμφυτευματική θεραπεία είναι μια ειδική θεραπεία. Ακολουθούνται διάφορα στάδια και χρησιμοποιούνται ειδικά προσθετικά εξαρτημάτα. Συνεπώς το κόστος δεν είναι ευκαταφρόνητο.

Εναπόκειται στον ίδιο τον ασθενή να αντιληφθεί την προστιθέμενη αξία, που έχει μια τέτοια θεραπεία και αφορά στην:

επένδυση στην συνολική υγεία του οργανισμού του
αναβάθμιση της ποιότητας της ζωής
αποκατάσταση της αυτοπεποίθησης και αναβάθμιση των διαπροσωπικών και επαγγελματικών σχέσεων