Εντούτοις μόνο ένα μικρό ποσοστό των ασθενών κατευθύνεται προς την σωστή αντιμετώπιση του αιτιολογικού παράγοντα λόγω της επιπεπλεγμένης μορφής των συμπτωμάτων.

Οι δυσλειτουργίες του στοματογναθικού συστήματος μπορεί να εκδηλωθούν ως

• Πόνος. Μπορεί να αφορά την περιοχή μπροστά από τα αυτιά -Περιοχή Κροταφογναθικών Διαρθρώσεων- , τον τράχηλο, τον αυχένα, το πρόσωπο και το κρανίο. Ο πόνος μπορεί να εμφανίζεται κατά το άνοιγμα ή το κλείσιμο των γνάθων. Συνήθως οφείλεται σε μυικό σπασμό , αλλά μπορεί να αφορά και σε πόνο ενδοαρθρικής αιτιολογίας (τρίβονται τα κόκαλα μεταξύ τους) ή ακόμη και σε ετεροτοπικό πόνο (αντανακλαστικός πόνος). Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στις περιπτώσεις, που ο πόνος αντανακλά σε δόντι ή σε δόντια. Στην περίπτωση αυτή δεν πρέπει να απονευρώνονται τα δόντια, που πονούν, γιατί η απονεύρωση δεν θα επιφέρει ανακούφιση από τα συμπτώματα
• Δυσκολία σύγκλεισης, δηλαδή δυσκολία να βρεθεί η σωστή θέση κλεισίματος των δοντιών. Η παθολογία αυτή εμφανίζεται απότομα και ο ασθενής αναφέρει ξαφνική δυσκολία να εφαρμόσει τις γνάθους του κατά την προσπάθεια μάσησης.
• Εξάρθημα ή υπεξάρθρημα της κάτω γνάθου

Αποτελούν ορθοπεδικές συσκευές καθώς δίνουν άλλη θέση στην κάτω γνάθο. Η λειτουργία τους είναι να παρεμβάλλονται μεταξύ των δοντιών και να κατευθύνουν την κάτω γνάθο στη θέση ”ανάπαυσης” της. Στη θέση αυτή, η οποία λέγεται Κεντρική Σχέση, όλοι οι μύες του τραχήλου, του προσώπου και της κεφαλής βρίσκονται σε ηρεμία. Έτσι, επέρχεται ανακούφιση από τα συμπτώματα

• τραύμα στον αυχένα ή στην περιοχή της κάτω γνάθου
• βρουξισμό (σφίξιμο/τρίξιμο των δοντιών )
• τοποθέτηση κάποιας προσθετικής αποκατάστασης
• σε ψυχολογικό στρες
• φλεγμονώδεις νόσους π.χ. οστεοαρθρίτιδα
• νευραλγίες από το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα

Η διάγνωση της δυσλειτουργίας του στοματογναθικού είναι εξαιρετικής σημασίας. Η επιλογή της κατάλληλης θεραπείας βασίζεται σχεδόν αποκλειστικά στην κλινική εξέταση και στην ανάλυση του ιατρικού και οδοντιατρικού ιστορικού.

Η θεραπεία των δυσλειτουργιών αυτών βασίζεται σε δύο άξονες:

• την συμπτωματική θεραπεία- αναστρέψιμη θεραπεία. Πρόκειται για την άμεση ανακούφιση από τα συμπτώματα (πόνος, μειωμένη διάνοιξη του στόματος, ‘’ξεκλείδωμα’’ της γνάθου σε εξάρθρημα ). Επιτυγχάνεται με αναστρέψιμες μεθόδους πχ με την χρήση ειδικών κινητών ορθοπεδικών συσκευών (νάρθηκες σύγκλεισης σταθεροποίησης)
• την αιτιολογική θεραπεία- τελική θεραπεία. Πρόκειται για την ανεύρεση των αιτιολογικών παραγόντων (έντονες τραυματογόνες επαφές) και την εξάλειψη τους. Επιτυγχάνεται με την τελική αποκατάσταση. Αποσκοπεί στην απάλλειψη των παρεμβολών (έντονες επαφές των δοντιών) μέσω της ορθοδοντικής ή ακόμη και στην κατασκευή προσθετικών αποκαταστάσεων επί δοντιών/εμφυτευμάτων με σωστές επαφές

• Επαφές σε όλα τα δόντια – αίσθηση συγκεκριμένης θέσης, που συγκλείνουν τα δόντια
• Δόντια με την κατάλληλη διάταξη στις γνάθους
• Απουσία πόνων στα δόντια κατά την μάσηση ή την λήψη υγρών
• Απουσία πόνων στους μασητήρες μυς και στις Κροταφογναθικές Διαρθρώσεις

• Τερηδονισμός
• Νόσοι του περιοδοντίου (ουλίτιδα-περιοδοντίτιδα)
• Απώλεια δοντιών
• Διαβρώσεις των δοντιών από οξέα (γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, λήψη αλκοόλ)
• Εκδηλώσεις άγχους με σφίξιμο ή τρίξιμο των δοντιών
• Ενδοαρθρικά προβλήματα από τις κροταφογναθικές διαρθρώσεις (ήχοι ή πόνοι κατά το άνοιγμα-κλείσιμο του στόματος)
• Μυικά προβλήματα του κρανιο-προσωπικού συμπλέγματος

Υπάρχουν δυσμενείς συνέπειες των προβλημάτων αυτών, που αφορούν

• στην μάσηση
• στην αισθητική, όπως μειωμένη κάθετη διάσταση προσώπου (δόντια με μειωμένο μήκος)- γηρασμένη εμφάνιση προσώπου
• στην εκφορά του λόγου
• πόνο στα δόντια ή/και στο πρόσωπο (συνήθως στους κροτάφους, στη γωνία της κάτω γνάθου και γύρω από το αυτί)
• προβλήματα και παρεμβολές στη σύγκλειση
• Ήχοι κατά την λειτουργία της γνάθου

Η θεραπεία των επιπλεγμένων περιστατικών βασίζεται στην ανάλυση της Σύγκλεισης και στην αντιμετώπιση όλων των παθολογικών ευρημάτων.