210 6818411
6907958218
6907958218
Γναθολογία – Πόνοι στις γνάθους
Γναθολογία – Πόνοι στις γνάθους
Η Γναθολογία, ως ειδικός τομέας της οδοντιατρικής, ασχολείται με τη θεραπεία των δυσλειτουργιών του στοματογναθικού συστήματος. Συχνά πόνοι στις γνάθους μπορούν να εμφανιστούν απότομα & αφορούν σε οποιοδήποτε σημείο του στοματογναθικού συστήματος.
Στοματογναθικό σύστημα
Το στοματογναθικό σύστημα είναι ένα περίπλοκο βιολογικό σύστημα, που αποτελείται από:
- τις γνάθους,
- τα δόντια,
- τους μυς, που κινούν τη κάτω γνάθο
- και τις κροταφογναθικές διαρθρώσεις
Έτσι, σε οποιοδήποτε από τα παραπάνω στοιχεία μπορούν να αναπτυχθούν πόνοι ή δυσλειτουργίες.
Δυσλειτουργίες του στοματογναθικού συστήματος
Οι δυσλειτουργίες του στοματογναθικού συστήματος συνήθως παρουσιάζονται ως
- πόνος στην περιοχή μπροστά από τα αυτιά
- δυσκολία στο άνοιγμα και κλείσιμο του στόματος
- αιφνίδια μεταβολή στη θέση της κάτω γνάθου με αποτέλεσμα τα δόντια να μην εφαρμόζουν
Η θεραπεία για τους πόνους στις γνάθους βασίζεται στη χρήση ειδικών ορθοπεδικών ναρθήκων (μασελάκια) (βλ. παρακάτω)
Οι νάρθηκες
Οι δυσλειτουργίες του στοματογναθικού συστήματος αφορούν ένα μεγάλο τμήμα του γενικού πληθυσμού & γι’ αυτό θεωρείται μια σιωπηλή πανδημία. Μάλιστα, μελέτες δείχνουν, πως ένα ποσοστό περίπου 40-60% του πληθυσμού στις δυτικές χώρες έχει κάποια συμπτωματολογία από το στοματογναθικό σύστημα όπως επώδυνη λειτουργία των γνάθων κατά την μάσηση ή/και τις κινήσεις της κάτω γνάθου, μειωμένη διάνοιξη των γνάθων , ήχοι από τις ΚΓΔ κλπ. Παρόλα αυτά μόνο ένα μικρό ποσοστό των ασθενών κατευθύνεται προς την σωστή αντιμετώπιση λόγω της επιπεπλεγμένης μορφής των συμπτωμάτων. Αναλυτικά, οι δυσλειτουργίες του στοματογναθικού συστήματος μπορούν να εκδηλωθούν ως
- Πόνος. Εντοπίζεται στην περιοχή μπροστά από τα αυτιά -Περιοχή Κροταφογναθικών Διαρθρώσεων- , τον τράχηλο, τον αυχένα, το πρόσωπο ακόμη & στο κρανίο. Συγκεκριμένα, μπορεί να εμφανίζεται κατά το άνοιγμα ή το κλείσιμο των γνάθων. Συνήθως οφείλεται σε μυικό σπασμό , αλλά μπορεί να αφορά & σε ενδοαρθρική αιτιολογία (τρίβονται τα κόκαλα μεταξύ τους). Κάποιες φορές μπορεί να αφορά ακόμη & σε ετεροτοπικό πόνο (αντανακλαστικός πόνος). Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στις περιπτώσεις, που ο πόνος αντανακλά σε δόντι ή σε δόντια. Στην περίπτωση αυτή δεν πρέπει να απονευρώνονται τα δόντια, που φαίνεται να πονούν, γιατί η απονεύρωση δεν θα επιφέρει ανακούφιση από τα συμπτώματα
- Δυσκολία σύγκλεισης, δηλαδή δυσκολία να βρεθεί η σωστή θέση κλεισίματος των δοντιών. Η παθολογία αυτή εμφανίζεται απότομα & ο ασθενής αναφέρει ξαφνική δυσκολία να εφαρμόσει τις γνάθους του κατά την προσπάθεια κλεισίματος.
- Εξάρθημα ή υπεξάρθρημα της κάτω γνάθου, δηλαδή μένει ”κλειδωμένη” η γνάθος σε ανοιχτή θέση ή σε κλειστή
Η θεραπεία των δυσλειτουργιών του στοματογναθικού συστήματος προβλημάτων βασίζεται στους νάρθηκες σύγκλεισης. Πρόκειται για κινητές οδοντικές προσθέσεις, που ”κουμπώνουν” στα δόντια της άνω ή κάτω γνάθου. Αποτελούν ορθοπεδικές συσκευές καθώς κατευθύνουν σε καλύτερη θέση την κάτω γνάθο. Ουσιαστικά, η λειτουργία τους είναι να παρεμβάλλονται μεταξύ των δοντιών & να προωθούν την κάτω γνάθο στη θέση ”ανάπαυσης” της. Στη θέση αυτή, η οποία λέγεται Κεντρική Σχέση, όλοι οι μύες του τραχήλου, του προσώπου & της κεφαλής βρίσκονται σε ηρεμία. Έτσι, επέρχεται ανακούφιση από τα συμπτώματα
Συνήθως η δυσλειτουργία & οι πόνοι στις γνάθους μπορεί να οφείλονται σε:
- τραύμα στον αυχένα ή στην περιοχή της κάτω γνάθου
- βρουξισμό (σφίξιμο/τρίξιμο των δοντιών )
- τοποθέτηση προσθετικής αποκατάστασης, νέο σφράγισμα, θήκη κλπ
- σε ψυχολογικό στρες
- φλεγμονώδεις νόσους π.χ. οστεοαρθρίτιδα
- νευραλγίες από το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα
- την συμπτωματική θεραπεία- αναστρέψιμη θεραπεία. Πρόκειται για την άμεση ανακούφιση από τα συμπτώματα (πόνος, μειωμένη διάνοιξη του στόματος, ‘’ξεκλείδωμα’’ της γνάθου). Επιτυγχάνεται με αναστρέψιμες μεθόδους πχ με την χρήση αφαιρούμενων ειδικών κινητών ορθοπεδικών συσκευών (νάρθηκες σύγκλεισης σταθεροποίησης)
- την αιτιολογική θεραπεία- τελική μη αναστρέψιμη θεραπεία. Ουσιαστικά πρόκειται για την εξάλλειψη στο στόμα των αιτιολογικών παραγόντων (έντονες τραυματογόνες επαφές). Συμπερασματικά, η τελική φάση αποσκοπεί στην απάλλειψη των παρεμβολών (έντονες επαφές των δοντιών) μέσω της ορθοδοντικής ή των προσθετικών αποκαταστάσεων επί δοντιών/εμφυτευμάτων με σωστές επαφές
Γναθολογία & Σύγκλεισιακή Θεραπεία
Εκτός των πιο πάνω η Γναθολογία ασχολείται & με την λεπτομερή εξέταση της μάσησης & τη συγκλεισιακή θεραπεία, δηλαδή την απόδοση σωστών επαφών στα δόντια.
Συγκεκριμένα, τα δόντια πρέπει να κλείνουν σε καθορισμένα σημεία, ώστε οι δυνάμεις της μάσησης να κατανέμονται σωστά. Όταν τα δόντια δεν ”εφαρμόζουν” σωστά, μπορεί να παρατηρηθούν τα εξής:
- Περιορισμένη μασητική ικανότητα λόγω ύπαρξης επαφών σε κάποια δόντια και όχι σε όλα
- Πόνοι στα δόντια κατά την μάσηση ή σε κρύα ερεθίσματα, που οφείλονται στην ανάπτυξη μεγάλων μασητικών δυνάμεων
- Κινητικότητα δοντιών, που οφείλεται, στην ανάπτυξη υπέρμετρων δυνάμεων
- Πόνοι στο πρόσωπο ή στις κροταφογναθικές διαρθρώσεις, που μπερδεύουν τον ασθενή ως προς την αναζήτηση της κατάλληλης θεραπείας (ΩΡΛ, νευρολογικές θεραπείες κλπ)
Η πρώτη φάση της γναθολογικής θεραπείας αφορά στη χρήση κατάλληλων ναρθήκων ενώ η τελική φάση αφορά την απόδοση τέλειων επαφών στα φυσικά δόντια. Αυτό επιτυγχάνεται συνήθως με τροχισμό των πολύ έντονων τραυματογόνων επαφών των δοντιών. Σε πιο δύσκολες περιπτώσεις ακολουθείται ορθοδοντική θεραπεία – σιδεράκια – ή και προσθετική με όψεις και επένθετα (βλ. όψεις)
- Επαφές σε όλα τα δόντια – αίσθηση συγκεκριμένης θέσης, που συγκλείνουν τα δόντια
- Δόντια με την κατάλληλη διάταξη στις γνάθους
- Απουσία πόνων στα δόντια κατά την μάσηση ή την λήψη υγρών
- Απουσία πόνων στους μασητήριους μυς και στις Κροταφογναθικές Διαρθρώσεις
Ο όρος ”αποδιοργανωμένη οδοντική σύγκλειση” αφορά σε σύνδρομο, που παρουσιάζει δυσλειτουργία του στοματογναθικού συστήματος, δυσχέρεια στην μάσηση & υποβαθμισμένη στοματική υγεία. Παρατηρούνται διάφορα προβλήματα, όπως:
- Τερηδονισμός-χαλασμένα δόντια
- Νόσοι του περιοδοντίου (ουλίτιδα-περιοδοντίτιδα)
- Απώλεια δοντιών
- Διαβρώσεις των δοντιών από οξέα (γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, λήψη αλκοόλ, αεριούχων ροφημάτων κλπ)
- Εκδηλώσεις άγχους με σφίξιμο ή τρίξιμο των δοντιών
- Ενδοαρθρικά προβλήματα από τις κροταφογναθικές διαρθρώσεις (ήχοι ή πόνοι κατά το άνοιγμα-κλείσιμο του στόματος)
- Μυικά προβλήματα (σπασμούς-κράμπες) του κρανιο-προσωπικού συμπλέγματος
- στην μάσηση- δυσχέρεια
- στην αισθητική, όπως μειωμένη κάθετη διάσταση προσώπου (δόντια με μειωμένο μήκος)- γηρασμένη εμφάνιση προσώπου
- στην εκφορά του λόγου
- πόνο στα δόντια ή/και στο πρόσωπο (συνήθως στους κροτάφους, στη γωνία της κάτω γνάθου και γύρω από το αυτί)
- προβλήματα & παρεμβολές στη σύγκλειση
- Ήχοι κατά την λειτουργία της γνάθου
Mπορείτε να παρακολουθήσετε περισσότερα βίντεο στο κανάλι μας στο
